سیستم های مدیریت کیفیت

امام خمینى(ره): در هر شرایطى باید بنیه دفاعى كشوردر بهترین وضعیت باشد، مردم در طول سال هاى جنگ و مبارزه ابعاد كینه وقساوت و عداوت دشمنان خدا و خود رالمس كرده اند، باید خطر تهاجم جهانخواران در شیوه ها و شكل هاى مختلف راجدى تر بدانند.

مقام معظم رهبرى: دفاع جزئى از هویت یك ملت زنده است،هر ملتى كه نتواند از خود دفاع بكند زنده نیست، هر ملتى هم كه به فكر دفاع از خودنباشد و خود را آماده نكند، در واقع زنده نیست، هر ملتى هم كه اهمیت دفاع رادرك نكند به یك معنا زنده نیست.

تعریف پدافند غیرعامل

پدافند = پد +آفند

پد = پاد = متقابل یا متضاد

آفند = جنگ و جدال و دشمنی دفاع

1- عامل

دفاع یا پدافند دو جزء دارد.

2- غیر عامل

1 - دفاع یا پدافند عامل :

پدافند عامل عبارت از رویارویی و مقابله مستقیم با دشمن و به کارگیری جنگ افزارهای مناسب و موجود به منظور دفع حمله و خنثی کردن اقدامات آفندی وی می باشد.

2 - پدافند غیرعامل یا دفاع غیرعامل :

به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌گردد که به کارگیری جنگ افزارو تسلیحات نیاز ندارد و با اجرای آن می‌توان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس و مهم نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری نموده و یا میزان خسارات و تلفات ناشی از حملات و بمباران های هوایی موشکی دشمن را به حداقل ممکن کاهش داد.

پدافند غیرعامل به معنای کاهش آسیب‌پذیری در هنگام بحران، بدون استفاده از اقدامات نظامی و صرفا با بهره‌گیری از فعالیت‌های غیرنظامی، فنی و مدیریتی است. اقدامات پدافند غیرعامل شامل پوشش، پراکندگی، تفرقه و جابجایی، فریب، مکان یابی، اعلام خبر، قابلیت بقا، استحکامات، استتار، اختفاء، ماکت فریبنده و سازه‌های امن می‌باشد.

در پدافند غیرعامل تمام نهادها، نیروها، سازمان‌ها، صنایع و حتی مردم عادی می‌توانند نقش موثری ایفا کنند در حالیکه در پدافند عامل مانند سیستم‌های ضدهوایی و هواپیماهای رهگیر، تنها نیروهای مسلح مسئولیت برعهده دارند.

پیدایش پدافند غیر عامل

موضوع پدافند غیر عامل در جهان از قدمتی به اندازه تاریخ زندگی انسان برخورداراست. ودر طول تاریخ همیشه جزء مهمی از زندگی بشر بوده است.

زیرااقدامات دفاعی انسان سبب دفع یا كاهش میزان اثر تجاوز مهاجمان میشود. اما چگونگی دفاع به عوامل و شرایط مختلفی بستگی دارد و انسانها در دوران حیات خود سعی كرده اند تا با استفاده از عقل و تدبیر و اراده خود بهترین راه دفاع را در وضعیت های متفاوت ، در مقابل تهاجم دشمنانشان انتخاب و آن را به كار بندند.

در این ارتباط اقدامات دفاعی انسان همیشه با استفاده از سلاح وتجهیزات جنگی صورت نگرفته است ؛ بلكه در موارد زیادی انسان برای دفاع ، شیوه هایی را به كار برده كه سلاح و تجهیزات جنگی در آن پدافند غیر عامل نقشی نداشته است .

انسان های اولیه از مامن های طبیعی مثل غارها و پوشش درختان استفاده می کردند.

با شکل گیری تمدن های اولیه استفاده از برج و بارو و خندق و دروازههای محکم متداول شد.

برای مثال ، در جنگ خندق وقتی مسلمانان به فرماندهی رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله به پیشنهاد سلمان فارسی در اطراف مدینه ،خندقی حفر كردند تا دشمنان اسلام نتوانند از آن عبور نمایند ، در واقع از شیوه ی دفاعی پدافند غیرعامل استفاده كرده اند.

در خلال جنگ های ناحیه ای و بعد از جنگ جهانی اول و دوم ، با پیشرفت سلاح ها و تهدیدات ، پدافند غیر عامل نیز شکل تازه ای به خود گرفت مانند کشورهای آلمان ، شوروی، آمریکا ف کانادا ، سوئیس ، یوگسلاوی ، کره شمالی.

تاریخ پنج هزار ساله بشریت

جامعه‌شناسان می گویند جنگ یكی از عناصر پایدار تاریخ بشری است و آن را به عنوان یك پدیده و واقعیت اجتماعی قلمداد نموده‌اند. بشریت در طول 5 هزار سال تاریخ تمدن خود 14 هزار جنگ را دیده و در این جنگ‌ها بیش از 4 میلیارد انسان جان باخته‌اند. گفتنی اینكه در طول چند هزار سال تمدن بشری صرفا 268 سال بدون جنگ و مناقشه بوده است، در طی 45 سال (از سال 1945 تا 1990) در كره زمین فقط 3 هفته بدون جنگ بوده و اكثر این جنگ‌ها در كشورهای جهان سوم به وقوع پیوسته است.

در قرن بیستم بیش از 220 جنگ به وقوع پیوسته و بیش از 200 میلیون تلفات انسانی داشته است. میهن اسلامی‌مان طی سالیان گذشته شاهد چند جنگ مهم (هشت سال جنگ تحمیلی، جنگ خلیج فارس، جنگ افغانستان و جنگ آمریكا و انگلیس علیه عراق) بوده است و وقوع مناقشات و جنگ‌های دیگری با اهداف ژئوپلتیك، مهار، محاصره و مقابله با انقلاب اسلامی جزء اهداف راهبردی استكبار جهانی می‌باشد.

تجارب حاصله از جنگ‌های گذشته خصوصا هشت سال دفاع مقدس، جنگ 43 روزه 1991 متحدین علیه عراق ،جنگ 11 هفته‌ای سال 1999 ناتو علیه یوگسلاوی، جنگ امریكا و انگلیس علیه عراق موید این نظر است كه كشور مهاجم جهت در هم شكستن اراده ملت و توان اقتصادی، نظامی و سیاسی كشور مورد تهاجم با اتخاذ استراتژی انهدام مراكز ثقل؛ توجه خود را صرف بمباران و انهدام مراكز حیاتی و حساس می‌نماید. انجام اقدامات دفاع غیرعامل، در جنگ‌های نامتقارن امروزی در جهت مقابله با تهاجمات خصمانه و تقلیل خسارت ناشی از حملات هوایی، زمینی و دریایی كشور مهاجم، موضوعی بنیادی است كه وسعت و گستره آن تمامی زیرساخت‌ها و مراكز حیاتی و حساس نظامی و غیرنظامی، سیاسی، ارتباطی، مواصلاتی نظیر بنادر، فرودگاه‌ها، و پل‌ها، زیر ساخت‌های محصولات كلیدی نظیر پالایشگاه‌ها، نیروگاه‌ها، مجتمع‌های بزرگ صنعتی، مراكز هدایت و فرماندهی و جمعیت مردمی كشور را در برمی‌گیرد تا حدی كه حفظ امنیت ملی و اقتصادی، شكست‌ناپذیری در جنگ، به نحو چشمگیری وابسته به برنامه‌ریزی و ساماندهی همه جانبه در موضوع حیاتی دفاع غیرعامل می‌باشد

نگرشی تحقیقی به آمار و سوابق ثبت شده جنگ‌های گذشته موید این موضوع می‌باشد كه به علل وجود شكاف فناوری بین تسلیحات مدرن آفندی هوایی دشمن و تسلیحات پدافند هوایی خودی، آسیب‌پذیری سامانه‌های پدافند هوایی در برابر جنگ الكترونیك، غافلگیر شدن این سامانه‌ها در برابر هواپیماهای تهاجمی و موشك‌های كروز و بالستیك، پرتاب موشك از ماورا برد جنگ افزارهای پدافند هوایی، فقدان سلاح‌های ضد موشك، اهداف حیاتی و حساس موجود را در صورت نبود و یا ضعف اقدامات دفاع غیرعامل به هدف‌های ساده و آسانی برای هدف‌گیری موفق و سریع هواپیماهای حمله‌ور و تسلیحات آفندی دشمن تبدیل خواهد نمود.

جنگ‌ها با پیشرفت‌ فناوری و بكارگیری تسلیحات مدرن و هوشمند، ماهیت پیچیده‌تر و مخربتری به خود گرفته و هر روزه در گوشه‌ای از جهان شاهد كشتار انبوه مردم و تخریب و انهدام منابع و سرمایه‌ها و زیرساخت‌های ملی آنها در اثر بمباران و انبوه آتش ویرانگر دشمنان بوده و این روند متوقف نشده و ادامه خواهد یافت.

در خلال جنگ جهانی دوم برای از بین بردن یك نیروگاه با احتمال انهدام 96 درصد كه ابعادی معادل 400 در 500 فوت مربع داشت تعداد 650 بمب 500 كیلوگرمی توسط 110 بمب‌افكن b-17 به كار می‌رفت اما در جنگ خلیج فارس، هر نیروگاه توسط دو بمب هدایت شونده به طور دقیق منهدم گردید یعنی هر هواپیمای بمب‌افكن در جنگ خلیج فارس معادل 110 بمب‌افكن b-17 كارایی داشت

در جنگ سال 1991 (جنگ خلیج فارس) پالایشگاه‌ها و مخازن نفتی با 1200 تن بمب طی 500 پرواز بر روی 28 پالایشگاه عراق بمباران و تولید نفت عراق به طور كلی متوقف گردید. امروزه كشورهایی كه طعم خرابی و خسارت ناشی از جنگ را چشیده‌اند جهت حفظ سرمایه‌های ملی و منابع حیاتی خود توجه خاص و ویژه‌ای به دفاع غیرعامل نموده و در راهبرد دفاعی خود جایگاه والایی برای آن قایل شده‌اند ونمونه بارز آن كشور كره شمالی می‌باشد كه با اتخاذ سیاست و استراتژی تمركز‌زدایی در این راستا اقدامات بنیادی و اساسی جالب توجهی اتخاذ نموده است و جوهره و ثقل اصلی آن، اقدامات دفاع غیرعامل و ملاحظات جدی دفاعی، امنیتی و اقتصادی در ساخت و احداث مراكز حیاتی از قبیل متروی پیونگ‌یانگ با عمق 95 الی 105 متر مقاوم در برابر سلاح‌های متعارف و غیرمتعارف، احتراز از ساخت و احداث مجتمع‌های بزرگ و زیرساخت‌های حجیم كلیدی و توجه به ساخت و احداث مراكز حیاتی و حساس به صورت كوچك و پراكنده نمودن آنها در اقصی نقاط كشور ، احداث تونل‌های عظیم زیرزمینی، ایجاد صدها بندر كوچك با ظرفیت بارگیری یك تا دو كشتی در طول سواحل كشور، احداث جاده كمربندی با تونل‌های زیرزمینی در مرزها برای تسهیل نقل و انتقالات نظامی، احداث سد بزرگ نامپو در نزدیكی مصب رودخانه ددونگ كنگ در حاشیه سواحل غربی كره شمالی با استفاده دو منظوره اقتصادی و دفاعی سلاح آب بوده است.

نوام چامسكی قبل از وقوع جنگ اخیر عراق در مقایسه میان عراق و كره شمالی می‌گوید "به نظر می‌رسد به واسطه بی‌دفاع بودن عراق، تهاجم به این كشور باموفقیت انجام می شود" اگر كره شمالی و عراق را با هم مقایسه كنیم ، عراق بی‌دفاع‌ترین و ضعیف‌ترین رژیم منطقه است در حالی كه یكی از مخوف‌ترین دیكتاتورها در آنجا حكومت می‌كند در مقابل، كره شمالی یك تهدید به حساب می‌آید و به یك دلیل ساده به آن حمله نمی‌شود زیرا كره شمالی از یك عامل بازدارنده قوی برخوردار است یعنی توپخانه عظیمی كه سئول را هدف گرفته است در صورتی كه امریكا به این كشور حمله كند كره شمالی می‌تواند قسمت زیادی از كره جنوبی را نابود كند، به عبارت دیگر امریكا به كشورهای دنیا می‌گوید: "اگر بی‌دفاع هستید ما هر زمان كه دلمان بخواهد به شما حمله می‌كنیم و اگر سدی دارید ما عقب‌نشینی می‌كنیم.

اجتناب‌ناپذیر بودن وقوع جنگ‌ها در طول تاریخ بشری ، وقوع حداقل 4 جنگ مهم در حریم مرزهای سرزمین میهن اسلامی در چند ساله اخیر و اهداف راهبردی امریكا در محاصره، مهار، تضعیف و براندازی جمهوری اسلامی، وجود طیف گسترده تهدیدات بالقوه و بالفعل كانون‌های بحران در پیرامون كشور، این پیام را به ما می‌دهد،"همچنان‌كه نباید مرعوب تهدیدهای دشمن گردید، از سوی دیگر می‌بایست با اقدامات و تدابیر موثر دفاعی، خود را آماده مقابله با تهدیدات بالقوه و بالفعل دشمن نمود" و بخش بسیار مهم و حیاتی از این آمادگی در شرایط تهدیدات نامتقارن ، اتخاذ راهبردهای دفاعی غیرعامل در جهت خنثی سازی و تقلیل و كاهش خسارات حملات احتمالی هوایی دشمن به مراكز ثقل میهن اسلامی و بالا بردن آستانه مقاومت ملی می‌باشد. شایسته است رهنمود و سخن حكیمانه امام راحل، را که در اول بحث آورده ایم فرا روی خود قرار دهیم . و آنکه باید خطر تهاجم جهانخواران در شیوه‌ها و شكل‌های مختلف احتمال تجاوز را مجددا از سوی ابرقدرت‌ها و نوكرانشان بایدجدی بگیریم.